علت ایجاد عفونت های ستون فقرات چیست؟
عفونت های ستون فقرات در واقع عفونت های باکتری و قارچی هستند. این عفونت ها در بخش داخلی و اطراف ستون فقرات ایجاد می شوند. عفونت های ستون فقرات انواع مختلفی دارند و بسته به نوع آنها می تواند علائم مختلفی داشته باشند. به عنوان مثال در فضای بین قسمتهای ستون فقرات که همان مهره است عفونت هایی ایجاد می شود و علائم آن اختلال در ادرار، کاهش وزن، تب و کمردرد است. این عفونت را عفونت دیسیت می نامند. این بیماری جز بیماری هایی است که باید جدی گرفته شود. زیرا با عدم درمان این بیماری التهاب بیشتر شده و اجزای دیگر ستون فقرات درگیر می شود. بنابراین با تشخیص به موقع و درمان آن می توان از شدت این بیماری جلوگیری کرد.
عفونت های ستون فقرات چگونه ایجاد می شود؟
عفونت های ستون فقرات یکی از شرایطی هستند که نیاز به توجه فوری و درمان به موقع دارند. اگر علائمی از عفونت ستون فقرات مشاهده کردید، بدون تعلل با پزشک متخصص مشورت کنید. عفونت های درمان نشده می توانند به مشکلات جدی تری منجر شوند که سلامتی شما را به خطر می اندازند.
علل ایجاد عفونت های ستون فقرات
عفونت های ستون فقرات ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شوند. برخی از این عفونت ها می توانند به طور خود به خود در افرادی که زمینه ی آن را دارند، بروز کنند. در برخی دیگر، این عفونت ها پس از انجام عمل های جراحی در نواحی ستون فقرات، دیسک های بین مهره ای، کیسه های دورال و فضای اطراف نخاع رخ می دهند.
منشأ این عفونت ها معمولاً ارگانیسم های باکتریایی و قارچی است که در محیط بدن رشد کرده و به ستون فقرات حمله می کنند.
عوامل مؤثر در ایجاد عفونت ستون فقرات
چندین عامل می توانند خطر ابتلا به عفونت های ستون فقرات را افزایش دهند:
- سرکوب سیستم ایمنی بدن: ضعف سیستم ایمنی می تواند بدن را در برابر عفونت ها آسیب پذیر کند.
- عفونت های ویروسی و نقص ایمنی: این مشکلات می توانند زمینه ساز ایجاد عفونت در ستون فقرات شوند.
- سوء تغذیه: کمبود مواد مغذی می تواند قدرت دفاعی بدن را کاهش داده و خطر ابتلا به عفونت ها را افزایش دهد.
- بیماری های مزمن مانند سرطان، دیابت و چاقی: این شرایط به طور قابل توجهی می توانند به ایجاد عفونت در ستون فقرات منجر شوند.
اقدامات لازم در صورت مشاهده علائم عفونت
در صورت مشاهده هرگونه علائم عفونت ستون فقرات، از جمله درد شدید کمر یا گردن، تب و لرز، یا تغییرات در دامنه حرکتی، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. تشخیص و درمان به موقع می تواند از عوارض جدی تر جلوگیری کند.
عوامل مرتبط با ایجاد عفونت ستون فقرات
عواملی که مرتبط با جراحی است و خطر ابتلا به عفونتهای ستون فقرات را زیاد میکند شامل؛ طول کشیدن زمان عمل جراحی و تکرار عمل جراحی است. در عملهای جراحی احتمال ابتلا به عفونتهای ستون فقرات ۴ درصد است. همچنین با افزایش تعداد عمل های جراحی در یک نقطه از بدن احتمال ابتلا به این بیماری نیز بیشتر خواهد شد. عفونت های پس از عمل جراحی اغلب سه روز تا سه ماه پس از انجام جراحی رخ می دهد.
انواع عفونت ستون فقرات
- استئومیلیت مهره ای؛ این عفونت در ستون فقرات کمر ایجاد میشود و باعث ایجاد درد در پا، دست، بازو ایجاد تب، کاهش وزن، اسپاسم عضلانی و مشکلات راه رفتن میشود.
- دیسکیت؛ عفونت دیسکیت غیر معمول بوده و به خودی خود پس از انجام جراحی ایجاد میشود. علائم این عفونت درد با حرکت ستون فقرات، پخش شدن درد در نواحی بدن و تب و لرز می باشد.
- آبسه اپیدورال نخاعی؛ این عفونت کمیاب است و دلیل به وجود آمدن آن معمولاً از نواحی دیگری است و باعث ایجاد درد در بازو، پا و تب می شود.
- منزژیت؛ این عفونت در بافت های اطراف مغز و ستون فقرات تورم ایجاد می کند و قابلیت گسترش سریع دارد. این عفونت در صورت عدم درمان باعث ایجاد عوارض شدید می شود.
- آبسه طناب نخاعی؛ این عفونت به صورت داخلی است و بسیار کمیاب می باشد. ایجاد این عفونت در ستون فقرات است و باعث کمردرد، تب و اختلال در عملکرد ستون فقرات می شود.
علائم رایج عفونتهای ستون فقرات
عفونتهای ستون فقرات از مشکلاتی هستند که در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، میتوانند مشکلات جدی برای سلامت بیمار ایجاد کنند. علائم این عفونتها ممکن است متنوع باشند و در بیماران مختلف متفاوت ظاهر شوند، اما برخی از شایعترین نشانههای عفونت ستون فقرات شامل موارد زیر است:
۱. درد کمر و سفتی گردن
- درد مداوم و شدید: درد عمیق و مداوم در ناحیه کمر یا گردن که ممکن است با استراحت و حتی داروهای مسکن نیز بهبود نیابد. این درد اغلب به صورت سفتی و خشکی در عضلات اطراف ناحیه مبتلا نیز بروز میکند و ممکن است شدت آن در شب افزایش یابد.
۲. تب و لرز مداوم
- یکی از علائم اولیه عفونتهای ستون فقرات میتواند تبهای متناوب و لرز باشد که معمولاً در شبها شدیدتر میشود. تب و لرز به دلیل واکنش سیستم ایمنی بدن در برابر عفونت ایجاد میشود و باید جدی گرفته شود.
۳. از دست دادن اشتها و کاهش وزن ناگهانی
- بیماران ممکن است دچار کاهش اشتها و وزن ناگهانی شوند که نشانهای از تغییرات متابولیکی بدن به دلیل عفونت است. این علامت میتواند به تدریج در طول زمان ایجاد شود و همراه با ضعف عمومی و خستگی شدید باشد.
۴. عرق شبانه
- تعریق بیشازحد شبانه یکی از علائم رایج عفونتهای ستون فقرات است. تعریقهای شبانه میتوانند بسیار شدید باشند و باعث بیدار شدن بیمار از خواب شوند. اگر با سایر علائم عفونت همراه باشند، نیاز به بررسی دقیق دارند.
۵. کمر درد شدید در شب
- دردی که در طول شب افزایش مییابد و با استراحت کاهش نمییابد، از جمله نشانههای هشداردهنده عفونت ستون فقرات است. این درد میتواند ناشی از فشار بر روی مهرههای ستون فقرات یا التهاب عفونتی باشد.
۶. کاهش تحرک و دامنه حرکتی
- عفونتهای ستون فقرات میتوانند باعث کاهش تحرک و سفتی در ناحیه مبتلا شوند. به دلیل التهاب و درد شدید، بیمار ممکن است در انجام حرکات ساده مانند خم شدن یا چرخش بدن دچار مشکل شود.
۷. قرمزی و چرکی شدن زخم های جراحی
- در بیمارانی که عمل جراحی در ناحیه ستون فقرات داشتهاند، هرگونه قرمزی، تورم یا چرکی شدن زخم جراحی باید جدی گرفته شود. باز شدن زخم پس از بهبودی یا ترشح چرک میتواند نشاندهنده عفونت باشد و نیاز به معاینه فوری توسط پزشک دارد.
تشخیص و اهمیت مراجعه به پزشک متخصص
اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، باید سریعاً به پزشک متخصص مراجعه کنید. تشخیص عفونت های ستون فقرات ممکن است بین ۳ روز تا ۳ ماه طول بکشد، اما هر چه زودتر درمان آغاز شود، نتیجه بهتری خواهید گرفت. معمولاً با تشخیص زودهنگام و درمان به موقع، مصرف چند دوره آنتی بیوتیک می تواند بهبود شما را تسریع کند.
عوارض عدم درمان به موقع
در صورت عدم درمان به موقع، عفونت های ستون فقرات می توانند عوارض جدی تری به همراه داشته باشند. نوع درمانی که پزشک برای شما در نظر می گیرد، به شدت عفونت و مرحله بیماری بستگی دارد.
درمان عفونت ستون فقرات
روش های درمانی مختلف عفونت های ستون فقرات
- آنتی بیوتیک درمانی و بریسینگ
یکی از روش های درمانی عفونت های ستون فقرات، ترکیبی از آنتی بیوتیک های داخل وریدی و بریس ها است که از ستون فقرات در هنگام بهبودی حمایت می کند. در اغلب موارد برای درمان استفاده از این ترکیبات کفایت می کند. اما در صورتی که شدت عفونت زیاد باشد استفاده از روش های درمانی دیگر توصیه میشود. - لامینکتومی
در صورتی که عفونت دیسک کمر آبسه داشته باشد از روش لامینکتومی استفاده میشود تا فشار روی نخاع کاهش یابد. در این روش پزشک با برداشتن قسمت پشتی مهره فضای نخاع را افزایش میدهد. - فیوژن میانی کمری
در این روش درمانی منبع عفونت از ستون فقرات برداشته می شود و سپس فیوژن ستون فقرات انجام می گردد. در این روش پزشک پیوند استخوانی را وارد میکند و به مدت دائم دو مهره برای حمایت به یکدیگر متصل می شوند. - کیفوپلاستی
در صورتی که مهره های ستون فقرات بر اثر عفونت شکسته شوند پزشک روش کیفوپلاستی یا جراحی بزرگ کردن مهره ها را به کار می برد. در این روش درمانی جراح با از بین بردن عفونت به مهره فرو ریخته، سیمان درجه پزشکی تزریق می کند.
پیشگیری از ابتلا به بیماری عفونت ستون فقرات
برای جلوگیری از ابتلا به عفونتهای ستون فقرات، رعایت چند نکته کلیدی میتواند بسیار مؤثر باشد:
- شستشوی دستها با آب و صابون بهطور منظم، به ویژه قبل و بعد از تماس با زخمها یا نواحی حساس.
- پیشگیری از ایجاد زخمهای عفونتی در نزدیکی ستون فقرات و مراقبت از زخمها با تمیز نگه داشتن آنها.
- استفاده از پانسمان استریل برای پوشاندن زخمها و جلوگیری از ورود عفونت.
- توجه به علائم عفونت مانند درد، حساسیت، قرمزی، تورم و چرک و اقدام سریع در صورت بروز این علائم.
- درمان به موقع عفونتها، بهویژه عفونتهای گوش، سینوس و عفونتهای خونی که ممکن است به ستون فقرات سرایت کنند.
- تکمیل دوره مصرف آنتیبیوتیک پس از عمل جراحی برای جلوگیری از عفونتهای احتمالی.
- انجام واکسیناسیون بهموقع، به خصوص برای پیشگیری از مننژیت که میتواند به عفونت ستون فقرات منجر شود.
اگر کودکی در تماس نزدیک با فردی که به مننژیت مبتلا است، قرار داشته باشد، ضروری است که سریعاً به پزشک مراجعه کند؛ زیرا ممکن است مصرف آنتیبیوتیک برای پیشگیری از عفونت ضروری باشد.
مراقبت های بعد از درمان عفونت ستون فقرات
مراقبت های بعد از جراحی عفونتهای ستون فقرات بسیار حائز اهمیت است و به جلوگیری از عفونت مجدد و تسریع فرآیند بهبودی کمک میکند. در ادامه چند نکته مهم برای مراقبت از زخم و بخیهها آورده شده است:
۱. مراقبت از زخم در دو هفته اول
- دو هفته اول پس از جراحی زمان بسیار حساسی است و باید زخم و بخیهها با دقت مراقبت شوند.
- تمیز نگه داشتن زخم و پانسمان استریل روزانه از اهمیت بالایی برخوردار است.
۲. استفاده از بتادین و سرم شستشو
- برای پانسمان زخم، ابتدا از بتادین برای ضدعفونی زخم استفاده کنید.
- سپس با سرم شستشو گاز استریل را مرطوب کرده و آن را بر روی زخم قرار دهید.
- در نهایت، با چسب زخم، زخم را بپوشانید تا از عفونت و آلودگی جلوگیری شود.
۳. پانسمان ضد آب برای استحمام راحت
- استفاده از پانسمان ضد آب به جای گاز خشک میتواند گزینه مناسبی باشد.
- این پانسمانها به بیمار امکان میدهند که بدون خطر آلودگی زخم، به راحتی استحمام کند.
۴. اجتناب از فشار بر روی زخم
- برای جلوگیری از باز شدن زخم و عفونت مجدد، از خوابیدن طولانی مدت به پشت و وارد کردن فشار به زخم خودداری کنید.
- از خوابیدن به پهلو یا استفاده از بالشتهای مناسب برای کاهش فشار بر زخم استفاده کنید.
۵. تغذیه مناسب پس از جراحی
- پس از جراحی عفونت ستون فقرات، داشتن رژیم غذایی سالم و مناسب اهمیت دارد. تغذیه غنی از مواد مغذی میتواند به بهبود سریعتر کمک کند.