جراحی دیسککتومی دیسک کمر: انواع روش‌ها + مقایسه

جراحی دیسککتومی دیسک کمر نوعی جراحی برای درمان دیسک بیرون‌زده یا فتق دیسک است. در این عمل، برای کاهش فشاری که دیسک روی اعصاب وارد می‌کند، قسمت بیرون‌زده دیسک خارج می‌شود. دیسک‌ها در بین مهره‌های ستون فقرات قرار دارند که مانند یک سپر عمل کرده و از آسیب دیدن ستون فقرات جلوگیری می‌کنند. جراحی دیسککتومی به روش‌های میکرودیسککتومی، آندوسکوپی و دیسککتومی باز انجام می‌شود که بهترین روش‌ آن، روش میکرودیسککتومی است. در روش میکرودیسککتومی که به اصطلاح گلد استاندارد جراحی دیسک کمر محسوب می‌شود، جراح با یک برش یک سانتی‌متری و با استفاده از ابزار مخصوص، قسمت بیرون‌زده دیسک را خارج کرده و فشار وارد روی اعصاب را برطرف می‌کند.

هدف از انجام جراحی دیسککتومی کمر

دیسککتومی دیسک کمر یکی از روش‌های جراحی دیسک کمر است و با هدف درمان بیرون‌زدگی دیسک که روی اعصاب نخاعی فشار می‌آورد، انجام می‌شود. جراحی دیسککتومی دیسک کمر شامل خارج کردن کل دیسک یا بخشی از آن است و هدف اصلی از انجام آن شامل موارد زیر است:

۱. از بین بردن درد کمر و پاها

یکی از اصلی‌ترین اهداف جراحی دیسککتومی، کاهش درد بیمار است. در این روش، بخش بیرون‌ زده دیسک که باعث تحریک و فشار بر روی عصب‌ها شده، برداشته می‌شود. این امر باعث می‌شود که درد در کمر و پاها به سرعت کاهش یابد و کیفیت زندگی بیمار بهبود یابد.

۲. بازگرداندن توانایی حرکت و فعالیت‌های روزانه

فشار وارد بر اعصاب نخاعی ناشی از فتق دیسک، ممکن است باعث کاهش توانایی حرکت، نشستن، ایستادن و حتی راه رفتن شود. با انجام جراحی دیسککتومی دیسک کمر و رفع فشار از روی عصب‌ها، بیمار می‌تواند مجدداً این توانایی‌ ها را به دست آورده و فعالیت‌ های روزانه خود را از سر بگیرد.

۳. جلوگیری از عوارض شدیدتر

در برخی موارد، فتق دیسک کمر می‌تواند به مشکلات جدی‌ تری مانند بی‌ اختیاری ادرار و مدفوع یا بی‌حسی در پاها منجر شود. این علائم نشان‌ دهنده فشار بیش از حد بر اعصاب نخاعی هستند که نیاز به مداخله سریع دارند. جراحی دیسککتومی می‌تواند این فشار را کاهش داده و از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری کند.

انواع روش‌های جراحی دیسککتومی کمر

دیسککتومی می‌تواند به روش‌های مختلفی انجام شود، از جمله میکرودیسککتومی، آندوسکوپی دیسک کمر و دیسککتومی باز که هر روش دارای مزایا و معایب خاص خود است. انتخاب روش مناسب برای هر بیمار بستگی به شرایط فردی، شدت علائم، موقعیت و اندازه دیسک بیرون‌زده، تجربه و توانایی جراح و ترجیح بیمار دارد. بنابراین برای انتخاب بهترین گزینه باید با پزشک خود مشورت کنید.

میکرودیسککتومی یا جراحی میکروسکوپی دیسک کمر

میکرودیسککتومی (Microdiscectomy) یا جراحی میکروسکوپی دیسک کمر، یکی از انواع دیسککتومی و رایج‌ترین و اولین روش پیشنهادی متخصصین برای درمان دیسک کمر است. این روش گلد استاندارد روش‌های جراحی دیسک کمر محسوب می‌شود و درصد موفقیت بالاتری بین روش‌های دیگر دارد. بنابراین معمولا اگر بیمار علائم بسیار شدید یا مشکلات دیگری نداشته باشد، از روش میکرودیسککتومی برای درمان دیسک کمر او استفاده می‌شود. میکرودیسککتومی کم تهاجمی‌ترین روش جراحی دیسک کمر است که با یک برش کوچک یک سانتی‌متری، قسمت بیرون‌زده یا تمام دیسک خارج شده و حداقل آسیب به بافت‌های اطراف وارد می‌شود. دوره نقاهت این روش نیز بسیار کوتاه است و درصد موفقیت نسبتا بالایی، به‌خصوص در تسکین دردهای سیاتیکی پا دارد.

مراحل انجام میکرودیسککتومی

• برای این عمل ابتدا بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد.
• یک برش یک سانتی‌متری در کمر و درست در همان قسمت دیسک ایجاد می‌شود.
• ماهیچه‌های روی ستون فقرات کنار زده شده و برای دسترسی به دیسک، یک بخش کوچک از مهره برش داده می‌شود. (لامینکتومی)
• غشای پوشاننده روی نخاع و ریشه عصبی بریده شده و به آرامی اعصاب کنار زده می‌شوند.
• پس از ایجاد دسترسی به دیسک آسیب دیده، یک میکروسکوپ کوچک دارای منبع نور به نام آرتروسکوپ از محل برش وارد می‌شود تا تصویر بزرگ شده‌ی دیسک در مانیتور اتاق عمل مشاهده شود. موقعیت صحیح این میکروسکوپ نیز با فلوروسکوپی تایید می‌شود.
• با استفاده از ابزار جراحی مخصوص شبیه قیچی، قسمت بیرون زده دیسک خارج می‌شود. مقدار دیسک خارج شده با توجه به میزان بیرون زدگی در هر فرد متفاوت است.
• پس از اتمام کار ابزار خارج شده، اعصاب و ماهیچه‌ها سر جای اول خود برمی‌گردند و محل برش بخیه زده می‌شود.
• بیمار معمولاً همان روز یا صبح روز بعد مرخص می‌شود.

آندوسکوپی دیسک کمر

آندوسکوپی دیسک کمر نیز یک روش کم تهاجمی است که در طی عمل، جراح از طریق دوربین محل جراحی را مشاهده می‌کند و کمترین آسیب بافتی را ایجاد می‌کند. محل برش جراحی آندوسکوپی دیسک کمر نسبت به میکرودیسککتومی متفاوت است و از دو راه ترانس‌فورامینال (دسترسی به دیسک از کنار بدن) و اینترلامینار (دسترسی به دیسک از کمر) قابل انجام است. جراحی آندوسکوپی دیسک کمر، بهترین انتخاب برای کسانی است که مشکلات ساده مانند فتق دیسک کمر و تنگی کانال نخاع دارند و با توجه به شرایط آن‌ها، احتمال بالاتری دارد که دچار عوارض ناشی از روش‌های تهاجمی‌تر شوند. این روش نیاز به ابزار مخصوص و ست جراحی آندوسکوپی دیسک کمر دارد و مشکل بزرگ این روش احتمال بالای عود مجدد فتق دیسک است.

مراحل انجام جراحی آندوسکوپی دیسک کمر

میکرودیسککتومی یکی از رایج‌ترین روش‌های جراحی برای درمان دیسک کمر و کاهش فشار روی عصب‌های فشرده است. این جراحی کم‌تهاجمی با دقت بالا و تکنیک‌های پیشرفته انجام می‌شود. در ادامه مراحل انجام این عمل جراحی آورده شده است:

۱. بیهوشی عمومی

در مرحله اول، بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد تا در طول عمل کاملاً بی‌حس باشد و دردی احساس نکند.

۲. ایجاد برش کوچک

یک برش کوچک به طول ۱ سانتی‌متر در ناحیه کمر، دقیقاً در محل دیسک آسیب دیده ایجاد می‌شود. این برش کوچک به کاهش دوره نقاهت و تسریع بهبود بیمار کمک می‌کند.

۳. کنار زدن ماهیچه‌ها

ماهیچه‌های اطراف ستون فقرات به آرامی کنار زده می‌شوند تا به دیسک دسترسی پیدا شود. سپس، برای دسترسی بهتر به دیسک، بخشی کوچک از مهره که به آن لامینکتومی می‌گویند، برداشته می‌شود.

۴. بریدن غشای محافظ و کنار زدن اعصاب

غشای محافظی که نخاع و ریشه عصبی را می‌پوشاند، با دقت بریده می‌شود و سپس اعصاب به آرامی به کنار زده می‌شوند تا دیسک به طور کامل قابل مشاهده باشد.

۵. استفاده از میکروسکوپ جراحی (آرتروسکوپ)

برای داشتن دید واضح و دقیق از محل عمل، یک میکروسکوپ جراحی کوچک به نام آرتروسکوپ از طریق برش وارد می‌شود. تصویر بزرگ‌شده‌ی دیسک آسیب‌دیده در مانیتور اتاق عمل قابل مشاهده خواهد بود. همچنین، موقعیت میکروسکوپ با استفاده از فلوروسکوپی تأیید می‌شود تا دقت عمل به حداکثر برسد.

۶. خارج کردن دیسک آسیب‌دیده

پس از بررسی دقیق دیسک، با استفاده از ابزار جراحی مخصوص، بخش بیرون زده دیسک که بر اعصاب فشار می‌آورد، با دقت خارج می‌شود. میزان دیسک خارج شده با توجه به شدت آسیب و شرایط بیمار متفاوت خواهد بود.

۷. بازگرداندن اعصاب و ماهیچه‌ها به محل اصلی

پس از اتمام عمل، اعصاب و ماهیچه‌ها به محل اصلی خود باز می‌گردند و برش جراحی بخیه زده می‌شود.

۸. مرخص شدن بیمار

در اکثر موارد، بیمار همان روز یا صبح روز بعد از عمل از بیمارستان مرخص می‌شود و می‌تواند به سرعت به فعالیت‌های روزمره بازگردد.

دیسککتومی باز

روش دیسککتومی باز امروزه منسوخ شده و دیگر جزو انتخاب‌های اول محسوب نمی‌شود. در روش دیسککتومی باز نیز قسمت بیرون زده دیسک حذف می‌شود. تفاوت آن با روش‌های جدیدتر این است که برشی که روی کمر ایجاد می‌شود، ده الی پانزده سانتی‌متر است. به این دلیل یک عمل تهاجمی محسوب می‌شود و عوارض خیلی بیشتری نسبت به دو روش دیگر دارد. بنابراین با پیشرفت‌هایی که امروزه در علم پزشکی و ابزارهای جراحی ایجاد شده، از این روش به اندازه گذشته استفاده نمی‌شود. تنها در برخی موارد که آسیب دیسک شدیدتر است و با صلاحدید پزشک، عمل دیسککتومی باز به صورت همزمان با روش‌های دیگر مانند لامینکتومی و فورامینوتومی انجام می‌شود.

آمادگی‌های قبل جراحی دیسککتومی کمر

جراحی دیسککتومی کمر یکی از روش‌های مؤثر برای درمان فتق دیسک و کاهش فشار روی عصب‌های نخاعی است. پیش از انجام این جراحی، رعایت برخی آمادگی‌ها و دستورالعمل‌ها ضروری است تا جراحی به بهترین شکل ممکن انجام شود و از بروز عوارض جلوگیری گردد. در ادامه، به بررسی مهم‌ترین آمادگی‌های لازم قبل از جراحی دیسککتومی کمر می‌پردازیم:

۱. اطلاع‌رسانی به پزشک درباره داروهای مصرفی

هر نوع دارویی که مصرف می‌کنید، از جمله داروهای بدون نسخه یا مکمل‌ها، باید به اطلاع پزشک جراح برسد. برخی از داروها، مانند آسپرین، می‌توانند خون را رقیق کرده و احتمال خونریزی را افزایش دهند. بنابراین پزشک ممکن است از شما بخواهد چند روز قبل از جراحی مصرف این داروها را متوقف کنید.

۲. اطلاع از سابقه حساسیت‌ها

در صورتی که سابقه حساسیت به داروها یا مواد خاصی دارید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید. برای مثال، اگر در گذشته به بیهوشی عمومی واکنش نشان داده‌اید یا به لاتکس حساسیت دارید، این موضوع‌ها باید با جراح در میان گذاشته شوند تا اقدامات احتیاطی لازم انجام شود.

۳. ترک سیگار

مصرف سیگار می‌تواند بهبودی پس از جراحی را کندتر کند. توصیه می‌شود که حداقل چند هفته قبل از جراحی دیسککتومی کمر سیگار را ترک کنید و بعد از جراحی نیز از کشیدن سیگار خودداری کنید. سیگار باعث کاهش جریان خون به بافت‌های در حال ترمیم می‌شود و روند بهبودی را به تأخیر می‌اندازد.

۴. رعایت ناشتایی قبل از جراحی

برای انجام جراحی دیسککتومی کمر، معمولاً لازم است که بیمار به مدت ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتا باشد. این به معنای عدم خوردن و نوشیدن هرگونه ماده غذایی یا مایعات قبل از جراحی است. پزشک شما دقیقاً به شما خواهد گفت که چه مدت قبل از عمل نباید چیزی مصرف کنید.

۵. هماهنگی برای همراه داشتن در روز جراحی

پس از جراحی دیسککتومی کمر، به دلیل تأثیرات داروهای بیهوشی، امکان رانندگی وجود ندارد. بنابراین، حتماً یک همراه داشته باشید که بتواند شما را از بیمارستان به خانه ببرد. اگر نیاز به بستری کوتاه‌مدت داشته باشید، همراه شما می‌تواند در طی این مدت به شما کمک کند.

۶. آماده‌سازی برای مرخصی و استراحت پس از جراحی

پس از جراحی دیسککتومی کمر، نیاز به حداقل یک هفته استراحت کامل خواهید داشت. بنابراین اگر شاغل هستید، حتماً از قبل برنامه‌ریزی کنید و مرخصی لازم را از محل کارتان دریافت کنید. این استراحت به بهبودی سریع‌تر و جلوگیری از عوارض پس از جراحی کمک خواهد کرد.

مراقبت‌های پس از جراحی دیسککتومی کمر

پس از عمل، با برطرف شدن تنگی کانال نخاع، فشار از روی ریشه‌های نخاعی برداشته می‌شود و علائم ناشی از دیسک کمر نیز بهبود می‌یابد. اما بهبودی کامل به مراقبت‌های پس از جراحی وابستگی بسیاری دارد. نکاتی که باید پس از جراحی به آن دقت کنید، شامل کنترل درد، مراقبت از زخم، نحوه انجام فعالیت‌های روزانه، خوابیدن، نشستن و … است که در ادامه به طور کامل بیان می‌کنیم. نکات کلی که قبل از ترخیص و رفتن به منزل باید بدانیم و انجام دهیم شامل موارد زیر است:

• اکثر بیماران دو تا پنج روز پس از جراحی از بیمارستان مرخص می‌شوند.
• حداقل برای دو هفته اول اقامت در منزل، نیاز به کمک یک نفر دارید، بنابراین قبل از ترخیص هماهنگی‌های لازم را انجام دهید.
• برای انتقال از بیمارستان به منزل نیازی به آمبولانس ندارید و می‌توانید با اتومبیل شخصی منتقل شوید. فقط برای تثبیت وضعیت و راحتی بیشتر، دو بالش در اتومبیل داشته باشید.
• قبل ترخیص قرار ملاقات بعدی با پزشک خود را هماهنگ کنید و اطلاعات لازم راجع به داروها و نحوه مصرف آن‌ها را دقیق از پزشک خود بپرسید.

کنترل درد پس از جراحی دیسککتومی کمر

در روزهای اول پس از جراحی، اغلب در ناحیه کمر احساس خشکی و سفتی خواهید داشت که طبیعی است. این احساس صبح‌ها و پس از بیدارشدن از خواب بیشتر است و با کمی راه رفتن به مقدار زیادی از بین خواهد رفت.

• برای کنترل درد می‌توانید از مسکن‌های زیر استفاده کنید، فقط توجه داشته باشید که حتما قبل از مصرف هر دارویی با پزشک خود مشورت کنید.
  • مسکن‌های معمولی مانند استامینوفن و استامینوفن کدئین
  • داروهای ضد التهاب مانند بروفن و دیکلوفناک
  • شل کننده‌های عصلانی
• درد محل عمل روز به روز کمتر می‌شود بنابراین زیاد نگران آن نباشید.
• در روزهای اول پس از عمل، درد و احساس گزگز در پایین کمر و پاها کمی افزایش می‌یابد که به دلیل تورم ناشی از جراحی و طبیعی است.
• استراحت کافی در تسکین درد بسیار موثر است. درد در ساعات پایانی روز معمولاً شدیدتر می‌شود که دلیل آن افزایش خستگی بیمار است.

مراقبت از زخم محل جراحی دیسککتومی کمر

اگر از زخم به خوبی مراقبت شود، احتمال عفونت کاهش پیدا می‌کند. نکاتی که باید درباره زخم جراحی دیسککتومی کمر به آن‌ها دقت کنید عبارتند از:

• زخم را باید همواره خشک و تمیز نگه داشت، پانسمان آن یک روز در میان باید تعویض شود و زخم از نظر خشکی و عدم وجود تورم و ترشح چک شود. وجود مقداری ترشحات شفاف و خونابه طبیعی است.
• اگر زخم خشک، تمیز و بدون ترشح باشد، از روز پنجم به بعد نیازی به پانسمان نیست اما می‌توانید محل زخم را با پانسمان خشک بپوشانید.
• استحمام و تماس آب با زخم، ۴۸ ساعت پس از جراحی مجاز است، اما نباید آب با فشار به محل زخم پاشیده شود.
• استعمال هرگونه کرم، پماد و الکل روی زخم بدون دستور پزشک ممنوع است.
• خارش محل زخم عمل جراحی دیسککتومی طبیعی است. محل زخم معمولاً تا ۱ هفته برجسته، قرمز و سفت است. کم کم طی یک سال نرم و سفید شده و برجستگی آن نیز از بین خواهد رفت.

فعالیت‌های بدنی و روزانه پس از جراحی دیسککتومی

پس از جراحی و درمان دیسک و پس از دوران نقاهت، کم کم می‌توانید به زندگی روزانه قبل خود برگردید و قادر خواهید بود فعالیت‌هایی را انجام دهید که قبلاً با وجود دیسک کمر غیر قابل تحمل بود. این آزادی دوباره و رهایی از درد، سلامت بدن و روان شما را تا حد زیادی بهبود می‌بخشد و می‌توانید روال عادی خود را از سر بگیرید. نکاتی که برای شروع دوباره فعالیت بدن باید به آن‌ها توجه کنید عبارتند از:

• فعالیت باید به تدریج و در حد قابل تحمل شروع شود و در صورت رضایت بخش بودن کم کم سنگین‌تر شود.
• بهبودی کامل با توجه به شرایط قبلی بدن و سن شما تا چند ماه طول می‌کشد، بنابراین عجله نکنید و با فعالیت‌های بدنی بیش از حد، بهبودی خود را به تاخیر و خطر نیندازید.
• بهترین ورزش پیاده‌روی است که در ادامه در بخش ورزش و پیاده روی بیشتر راجع به آن توضیح خواهیم داد.
• در ۸ هفته اول پس از عمل، از بلند کردن اجسامی که وزن آن‌ها بیشتر از ۱ کیلوگرم است خودداری کنید.
• شنا یکی از ورزش‌های مفید برای سرعت بخشیدن به روند بهبودی است که با دستور پزشک و معمولاً از پایان هفته چهارم پس از جراحی می‌توانید آن را آغاز کنید.
• انجام ورزش‌های سنگین پس از جراحی ممنوع است. ورزش‌های مناسب شامل پیاده‌روی، شنا، دوچرخه سواری و نرمش‌های ایزومتریک یا نرمش‌های انقباضی ایستا است که در طول انجام آن طول عضله تغییر نمی‌کند.
• تا حد ممکن نباید کمر را به جلو، عقب و یا چپ و راست خم کنید و هرگز نباید کمر را به حالت چرخشی بچرخانید. برای این منظور فعالیت‌های خود را برای کاهش حرکات کمر تنظیم کنید. برای مثال لباس‌هایی بپوشید که پوشیدن و درآوردن آنها راحت باشد یا از فرد دیگری برای لباس پوشیدن کمک بخواهید. یا برای بلند کردن شی از روی زمین، از زانو خم شوید، بنشینید، شی را از روی زمین بردارید و در حالی که کمر صاف است بلند شوید.
• در دو هفته اول پس از جراحی می‌توانید با کمک گرفتن یا نگه داشتن نرده به آرامی از پله بالا یا پایین بروید.
• طبق نظر پزشک به مدت ۶ الی ۸ هفته باید از بریس یا کمربند طبی استفاده کنید و تنها هنگام خواب می‌توانید آن را باز کنید.

حمام کردن پس از جراحی دیسککتومی کمر

یکی از پرتکرارترین سوالات افراد پس از جراحی، نحوه حمام کردن و شستن زخم است. در ادامه نکاتی در این رابطه بیان شده است:

• ۴۸ ساعث پس از جراحی دیسککتومی می‌توانید پانسمان را بردارید، استحمام کنید و دوباره زخم را پانسمان کنید. بنابراین پس از این مدت تماس آب و شوینده با زخم بلامانع است.
• پس از استحام زخم را خشک کرده و آن را ضدعفونی و پانسمان کنید.
• اگر از بریس یا کمربند طبی استفاده می‌کنید، می‌توانید آن را برای حمام کردن باز کنید و مجددا ببندید.
• حتما برای استحمام در دو هفته اول از شخص دیگری کمک بگیرید و روی صندلی بنشینید و حمام کنید.
• در ماه اول پس از جراحی حتما از توالت فرنگی استفاده کنید.

ورزش و پیاده روی پس از جراحی دیسککتومی کمر

شروع فعالیت یکی از نکات مهم در تسریع روند بهبودی است و نباید پس از جراحی دیسککتومی فقط استراحت کنید. نکاتی که باید به آن دقت کنید شامل موارد زیر است.

• در دو هفته اول پس از جراحی دیسک کمر، بهترین و تنها ورزش مجاز، پیاده‌روی است. از زمانی که به منزل می‌روید کم کم راه رفتن را آغاز کنید و کم کم به مسافت آن اضافه کنید.
• بهتر است در مسافت‌های کوتاه راه بروید، استراحت کنید و دوباره در مسافت کوتاه دیگری راه بروید. این کار بهتر از آن است که یکبار و یک مسافت طولانی را راه بروید.
• پیاده‌روی باید در حدی انجام شود که احساس درد و ناراحتی نداشته باشید. همچنین باید در مسیری صاف، بدون شیب و ایمن باشد که احتمال زمین خوردن را به حداقل برساند.

خوابیدن و نشستن پس از جراحی دیسککتومی کمر

نحوه خوابیدن پس از جراحی دیسک کمر نیز یکی از چالش برانگیزترین کارها برای افرادیست که این عمل را انجام داده‌اند. توجه به نکات زیر می‌تواند به شما کمک کند:

• از تشک خیلی نرم یا خیلی سفت استفاده نکنید. بهتر است از تشک طبی استفاده کنید. همچنین روی تخت بخوابید، زیرا بلند شدن از تخت راحت‌تر است.
• برای خوابیدن هم می‌توانید به پهلوها و هم به پشت بخوابید. اگر به پهلو می‌خوابید یک بالش بین زانوهای خود بگذارید و زانوها را کمی خم کنید. اگر به پشت می‌خوابید یک بالش زیر زانوها بگذارید تا پاها کمی بالاتر از سطح بدن باشد و گودی کمر پر شود.
• به هیچ وجه روی شکم نخوابید.
• اگر می‌خواهید غلت بزنید یا بچرخید، سعی کنید کمر را نچرخانید و پاها و بدن خود را همزمان با کمر و آرام تکان دهید.
• برای بلند شدن از روی تخت ابتدا به یک پهلو بخوابید، سپس با کمک آرنج دستی که در زیر قرار دارد، شانه و سر را به آرامی بالا بیاورید. در همین حین زانوها را به حالت خمیده نگه دارید و به هم بچسبانید و به آرامی از تخت آویزان کنید. زمانی که کف پاها روی زمین قرار گرفت، پشت خود را صاف نگه دارید، عضلات ران را منقبض کنید و به آرامی بایستید.
• در روزهای اول به مدت طولانی و روی مبل خیلی نرم نشینید.
• صندلی‌ای که از آن استفاده می‌کنید، باید پشتی سفت و دسته برای کمک به بلند شدن داشته باشد. همچنین ارتفاع آن باید طوری باشد که هنگام نشستن کف پاها روی زمین قرار داشته باشد.
• هنگام نشستن و برخاستن از صندلی مانند بلند شدن از تخت عمل کنید و با کمک فشار دست روی دسته صندلی بلند شوید.
• در دو هفته اول بعد از عمل سوار ماشین نشوید مگر آن که قصد مراجعه به پزشک را داشته باشید.
• در صورت نیاز به نشستن در ماشین، در صندلی جلو بنشینید، کمربند ایمنی خود را ببندید، یک بالش پشت کمرتان قرار دهید و به پشتی صندلی تکیه دهید.

رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی پس از جراحی دیسککتومی

یکی از نکات خیلی مهم پس از جراحی دیسککتومی، توجه به تغذیه و داشتن سبک زندگی سالم است. توجه به نکات زیر می‌تواند تاثیر بسزایی در روند بهبودی شما داشته باشد:

• تغذیه باید سالم و متنوع باشد و به میزان کافی پروتئین، فیبر، میوه‌های تازه و سبزیجات در رژیم غذایی موجود باشد.
• کم اشتهایی در روزهای اول پس از عمل طبیعی است اما به یاد داشته باشید که به حد کافی مایعات بنوشید.
• کنترل وزن یکی از نکات مهم برای بالابردن درصد موفقیت عمل و عدم عود مجدد دیسک کمر است. بنابراین تا حد ممکن از خوردن غذاهای حاوی کربوهیدرات و نشاسته مانند برنج، ماکارونی، سیب زمینی، شیرینی و غذاهای خیلی چرب خودداری کنید.
• پس از جراحی ممکن است دچار یبوست شوید، بنابراین برای جلوگیری از این موضوع آب و مایعات کافی بنوشید، راه بروید و از مواد غذایی غنی از فیبر مانند میوه و سبزیجات استفاده کنید. در طول ماه اول بهبودی می‌توانید از محصولات موجود در داروخانه نیز برای جلوگیری از یبوست استفاده کنید.

زمان بهبودی پس از عمل دیسککتومی

زمان دقیق برگشت به کار روزانه، بستگی به پیچیدگی عمل، نوع شغل و سرعت بهبودی شما دارد. به طور میانگین چهار الی شش هفته بعد از عمل جراحی، می‌توانید فعالیت‌های روزانه خود را از سر بگیرید. البته اگر شغل شما نیاز به انجام فعالیت بدنی سنگین دارد، باید زمان بیشتری برای استراحت در منزل اختصاص دهید. به خاطر داشته باشید که در روزهای اول شروع کار، حتماً ساعت کارتان را کاهش دهید.

خطرات و عوارض دیسککتومی دیسک کمر

عمل دیسککتومی دیسک کمر، به دلیل کم تهاجمی بودن، عمل کم خطری محسوب شده و عوارض زیادی را در پی ندارد. اما به هر صورت ممکن است خطرات و عوارضی داشته باشد که در هر عمل جراحی، امکان وقوع آن‌ها وجود دارد. خطرات و عوارض جراحی دیسککتومی دیسک کمر عبارتند از:

• خونریزی یا هموراژ (خونریزی سنگین)
• عفونت
• هماتوم (تجمع خون)
• بی‌حسی گذرای اعصاب در اندام‎‌های تحتانی بدن
• آسیب به بافت‌ها یا اندام‌هایی که باید برای دسترسی به دیسک جا به جا شوند
• پارگی دورال (نشت مایع مغزی نخاعی) در ۱ تا ۷ درصد از جراحی‌ها
• عود مجدد دیسک

اگر کاندید جراحی دیسککتومی کمر هستید، بهتر است با یک پزشک متخصص و ماهر درباره‌ انتخاب روش جراحی مشورت کنید. به همین منظور می‌توانید به دکتر سید فرهنگ مرشد، متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات، مراجعه کنید تا با بررسی دقیق شرایط، با بهترین و کم عارضه‌ترین روش، جراحی و درمان شوید. راه‌های ارتباطی با دکتر سید فرهنگ مرشد، متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات، از طریق صفحه تماس با ما قابل مشاهده است. شما می‌توانید برای دریافت وقت مشاوره در مطب ولیعصر، از شنبه تا چهارشنبه با شماره ۰۲۱۸۶۰۸۰۳۱۴ تماس حاصل فرمایید.

سوالات متداول

آیا می‌توانم بعد از جراحی دیسککتومی کمر زندگی معمولی داشته باشم؟

به طور کلی، بهبودی فتق دیسک نسبتا سریع و با درصد موفقیت بالا است. معمولاً اولین علائم بهبودی در ۲-۴ هفته اول پس از عمل ظاهر می‌شود و پس از ۱۲ هفته، بیمار باید بتواند به زندگی روزمره خود بازگردد.

چه مدت پس از جراحی دیسککتومی کمر می‌توانم خم شوم؟

محدودیت در خم شدن، بلند کردن و چرخش پس از دیسککتومی کمر، معمولاً به مدت شش هفته، وجود دارد و بعد از آن می‌توان برخی فعالیت‌ها را کم کم آغاز کرد.

چه مدت بعد از جراحی دیسککتومی کمر طول می‌کشد تا عصب بهبود یابد؟

با برداشتن بخشی از دیسک که روی ریشه عصبی فشار می‌آورد، فشار بلافاصله از بین می‌رود و عصب می‌تواند شروع به بهبودی کند و به عملکرد طبیعی و بدون درد بازگردد. اما بهبودی ریشه عصبی به زمان نیاز دارد و گاهی اوقات تا یک سال زمان می‌برد ولی در طول این زمان نشانه آن معمولاً شامل بی‌حسی است، نه درد.

درد بعد از جراحی دیسککتومی کمر چقدر است؟

در روز اول پس از جراحی، سطح درد می‌تواند از خفیف تا شدید متفاوت باشد و ممکن است زمانی که اثر داروهای مسکن قوی از بین برود و عصب شروع به بهبودی کند، بیشتر شود.

آیا می‌توانم بعد از جراحی دیسککتومی کمر از پله‌ها بالا بروم؟

بالا و پایین رفتن از پله‌ها برای یک یا دو بار در روز، به آرامی و با کمک گرفتن از نرده‌ها در چند هفته اول خوب است، اما سعی کنید زیاده روی نکنید.

چه چیزی به بهبود سریع اعصاب پس از جراحی دیسککتومی کمر کمک می‌کند؟

برای کاهش زمان بهبودی، پزشک ممکن است فیزیوتراپی یا سایر تمرینات را برای بازیابی عملکردها و جلوگیری از سفتی عضلات را توصیه کند. فیزیوتراپیست می‌تواند TENS را نیز پیشنهاد دهد، که به احیای عصب آسیب‌دیده و بهبود آن کمک می‌کند. سایر روش‌های درمانی شامل ماساژ درمانی و طب سوزنی است.

آیا می‌توانم بعد از عمل جراحی دیسککتومی به مدت طولانی راه بروم؟

در عرض ۲۴ ساعت پس از جراحی، شما باید بلند شوید و راه بروید. اگرچه انجام چندین پیاده‌روی کوتاه روزانه توصیه می‌شود، اما پیاده‌روی بیش از حد و بلافاصله پس از عمل می‌تواند باعث اختلال در روند بهبودی شما شود.

آیا درد بعد از عمل جراحی دیسککتومی کمر ممکن است دوباره عود کند؟

درد مکرر پس از دیسککتومی کمر ممکن است به دلایل مختلفی از جمله فتق مکرر دیسک در ناحیه عمل شده، فتق دیسک جدید در سطوح دیگر ستون فقرات، فیبروز یا اسکار اپیدورال یا سایر تغییرات آناتومیکی مرتبط با کانال نخاعی به غیر از دیسک بین مهره‌ای باشد.

چه مدت بعد از جراحی دیسککتومی کمر می‌توانم اشیا را از زمین بلند کنم؟

در ماه‌های اولیه پس از عمل، بلند کردن چیزی از روی زمین ممکن است کمی ناراحت کننده باشد، اما با افزایش تدریجی فعالیت‌ها آسان‌تر می‌شود. البته توجه داشته باشید که باید از بلند کردن وزنه بیش از ۱ کیلوگرم به مدت ۴ تا ۶ هفته پس از جراحی خودداری کنید.

آیا بعد از جراحی دیسککتومی کمر به فیزیوتراپی نیاز دارم؟

دیسککتومی شامل خارج کردن بخش بیرون‌زده دیسک و برش مقداری از استخوان مهره است که ممکن است به اعصاب ناشی از ستون فقرات شما فشار وارد کند. بنابراین بهتر است پس از لامینکتومی و دیسککتومی از فیزیوتراپی برای کمک به بهبودی کامل بهره مند شوید.

چرا کمرم ۳ ماه بعد از جراحی دیسککتومی کمر درد می‌کند؟

گاهی اوقات درد بعد از عمل به این دلیل است که ناحیه عمل شده تنها یکی از دلایل ایجاد درد بوده است. در موارد دیگر، عضلات، اعصاب و رباط‌ها به دلیل مشکل یا آسیب اولیه، به زمان بیشتری برای بهبودی نیاز دارد.

آیا می‌توانم بعد از جراحی دیسککتومی کمر دوباره بدوم؟

تا زمانی که دوره نقاهت جراحی کمر شما به پایان برسد، می‌توانید دویدن را آغاز کنید. هنگامی که روش جراحی شما کم تهاجمی باشد بلافاصله بعد از جراحی راه رفتن را شروع خواهید کرد و ممکن است بتوانید در عرض شش تا هشت هفته بدوید.

آیا بعد از عمل جراحی دیسککتومی کمر می‌توانم ورزش کنم؟

ورزشکارانی که به صورت تفریحی و در ورزش‌هایی فعالیت می‌کنند که امکان برخورد و آسیب کمتر است می‌توانند از شش تا هشت هفته پس از عمل ورزش خود را آغاز کنند. اما ورزشکاران حرفه‌ای در رشته‌های خطرناک‌تر سه ماه پس از عمل ممکن است بتوانند به ورزش بازگردند، اگرچه در برخی شرایط این مدت می‌تواند به شش ماه نیز برسد.