بیماری icp چیست؟ شاید بارها در مجلات و مقالات علمی با این عبارت پزشکی روبه رو شده و به راحتی از کنار آن گذشته باشید. این بیماری مربوط به حجم بالای مایع مغزی نخاعی در درون جمجمه است که در اثر ابتلا به برخی بیماری ها و یا آسیب‌دیدگی مغز ایجاد می شود. این بیماری که آن را در اصطلاح افزایش فشار داخل جمجمه نیز می نامند عارضه ای خطرناک و جدی است که سبب بروز سردرد های شدید می شود.
نکته مهم در خصوص این بیماری آن است که علاوه بر آسیب به مغز نخاع را نیز درگیر می کند. سردرد های ناشی از افزایش فشار درون جمجمه نیاز به درمان فوری دارند. در غیر این صورت به کما رفتن فرد و در نهایت مرگ او را به دنبال دارند.
بیماری icp چیست و چرا باید آن را جدی گرفت؟
افزایش فشار داخل جمجمه (ICP) به وضعیتی گفته می شود که فشار مایع مغزی نخاعی یا سایر عوامل درون جمجمه به حدی افزایش می یابد که باعث اختلال در عملکرد طبیعی مغز می شود. در ادامه بحث در مورد اینکه بیماری ICP چیست، باید به اهمیت توجه فوری به این وضعیت اشاره کرد.
افزایش فشار داخل جمجمه یکی از وضعیت‌های بحرانی در پزشکی است که نیاز به تشخیص دقیق و درمان فوری دارد. اگر این بیماری به موقع شناسایی و درمان نشود، ممکن است باعث بروز عوارض بسیار جدی شود. از جمله این عوارض می‌توان به آسیب به بینایی، اختلالات حافظه، و حتی آسیب مغزی اشاره کرد که ممکن است دائمی باشند.
به همین دلیل، توجه به علائم اولیه ICP مانند سردرد شدید، تهوع، تاری دید و مشکلات عصبی اهمیت بالایی دارد. هر گونه اقدام دیرهنگام در خصوص تشخیص و درمان می تواند خطرات بیشتری را برای سلامت بیمار به دنبال داشته باشد.
دلایل ایجاد بیماری icp کدامند؟
سخت شامه: این لایه بیرونی‌ترین و محکم‌ترین غشای محافظ مغز و نخاع است. هماتوم ساب دورال: به جمع شدن خون بین لایه ساب دورا و مغز اشاره دارد که ناشی از ضربه یا آسیب به سر باشد.(منبع)
دانستن این موضوع که بیماری icp چیست به تنهایی کافی نیست. بلکه لازم است با دلایل ایجاد آن نیز آشنا شد. زیرا این امر می تواند در تشخیص و درمان icp کمک کننده باشد. از جمله علل بروز این بیماری به قرار ذیل می باشند.
- واکنش های عاطفی و احساسی
- استرس
- تومور مغزی
- خم شدن
- تغییرات در فشار خون
- خونریزی داخل بطنی مغز، خونریزی داخل بطن‌ها یا ناحیه‌های مملو از مایع داخل مغز
- علل غیرآسیب‌شناختی
- هیدروسفالی، افزایش مایع دور مغز
- دلایل آسیب شناختی
- زور زدن یا والسالوا
- خونریزی مغزی به دلیل فشار خون بالا
- سرفه و عطسه های شدید
- آسیب دیدگی سر
- عفونت غشاهای پوشش دهنده مغز و نخاع یا مننژیت
- خونریزی بین داخل جمجمه و پوشش داخلی یا هماتوم اپیدورال
- خونریزی بین پوشش و سطح مغز یا هماتوم ساب دورال
- پارگی آنوریسم و خونریزی ساب آراکنوئید
- تشنج ناگهانی
- انسفالیت، ورم و تحریک یا التهاب مغز
علائم و نشانه های بیماری icp کدامند؟
برای بررسی هر چه بیشتر موضوع بیماری icp لازم است با علائم و نشانه های بروز این بیماری آشنا شد. با افزایش فشار داخل جمجمه علائمی در بیمار ظهور می کنند که برخی از این علائم را در اصطلاح علائم سه گانه می نامند که عبارتند از:
- تنفس غیر عادی
- کند شدن ضربان قلب
- افزایش فشار خون به همراه افزایش تفاوت میان فشار خون سیستولی و دیاستولی یا ماکزیمم و مینیمم
علاوه بر موارد ذکر شده افزایش فشار درون جمجمه ای با علائم دیگری همراه است که در مراحل اولیه خفیف بوده و اغلب در هنگام صبح و بعد از انجام فعالیت بدنی سنگین ظاهر می شوند. بعد از مدتی اما این نشانه ها شدید تر شده و در اکثر ساعات شبانه روز در بیمار قابل مشاهده هستند. گفتنی است که این علائم تا حد زیادی به علل بروز بیماری بستگی دارند. از جمله این علائم می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- بی قراری
- استفراغ
- تغییرات رفتاری و خلق و خو
- ضعف حافظه
- سرگیجه
- مشکلات سیستم عصبی مانند ضعف
- بی حسی
- مشکل در بینایی
- کاهش قدرت عضلانی
- کاهش توانایی حرکتی
- اختلال در گفتار
- کمبود انرژی
- گیجی
- کاهش هوشیاری و خواب آلودگی
مراحل تشخیص این بیماری
بدون شک برای آگاهی از نحوه تشخیص بیماری icp، کسب اطلاعات تکمیلی در خصوص آن امری ضروری است. بنابراین می توان مراحل تشخیص را به ترتیب ذیل بیان کرد.
- بررسی پرونده پزشکی
- معاینه بالینی بیمار شامل معاینات عصبی با هدف بررسی تعادل، وضعیت ذهنی و حواس
- نمونه گیری از نخاع، با هدف اندازه گیری فشار مایع مغزی نخاعی
- انجام سی تی اسکن
- تست های تصویر برداری
- رادیوگرافی سر و مغز
- انجام ام آر آی یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی
عوارض بیماری icp چیست؟
بیماری icp چیست و عوارض آن کدامند؟ این سوالات جزو سوالات پرتکرار هستند که افراد مبتلا به این بیماری آن را مکررا تکرار می نمایند. در جواب به این پرسش مهم باید گفت که عوارض این بیماری در صورت عدم درمان به موقع شامل موارد زیر می باشند.
- مرگ، اسیب های جدی عصبی
- سکته مغزی
- تشنج
روش های درمان این بیماری
یکی از مهم ترین موضوعات مرتبط با بیماری icp، روش های درمانی این بیماری می باشند. برای درمان بیماری افزایش فشار درون جمجمه ای از روش های زیر استفاده می کنند.
- موقعیت دهی
- درمان دارویی
- اسموتراپی
- هیپوترمی
- جراحی
- تهویه شدید ریه
- جایگذاری شنت بطنی ـ صفاقی
در چه شرایطی از روش جراحی برای درمان icp استفاده می شود؟
در پاسخ به این پرسش که بیماری icp چیست بیان شد که این بیماری در نتیجه افزایش حجم مایع مغزی نخاعی در جمجمه و بنا به دلایل خاصی ایجاد می شود. همچنین بر اساس دلایل ایجاد آن، درمان های متعددی برای آن وجود دارند. حال اگر ورم مغزی شدید باشد، انجام عمل جراحی جهت کاهش فشار درون جمجمه امری اجتناب ناپذیر و ضروری است.
طی عمل جراحی جراح مغز قسمتی از جمجمه یا منبع ورم را که ممکن است تومور باشد را برمی دارد. به طور کلی هدف از انجام این نوع جراحی برداشت سلول های سرطانی بدون وارد آمدن آسیب به بخش‌های سالم مغز است. زیرا برخی از توده ها یا تومورها در نقطه ای حساس قرار داشته که جراح قادر به تخلیه کامل آن نیست.
شنت گذاری بطنی صفاقی برای درمان بیماری icp
شنت گذاری بطنی صفاقی (VP Shunt) یکی از روش‌های تهاجمی و موثر برای درمان افزایش فشار داخل جمجمه (ICP) است. این روش درمانی که به تخلیه مایع مغزی-نخاعی اضافی کمک می کند، برای بیمارانی که از فشار بیش از حد داخل جمجمه رنج می برند، بسیار مفید است.
مراحل انجام شنت گذاری بطنی-صفاقی
- بیهوشی عمومی
- ایجاد برش پشت گوش
- ایجاد سوراخ در جمجمه
- قرار دادن کاتتر دوم در پشت گوش
- قرار دادن لوله درون شکم
عملکرد شنت بطنی صفاقی
مایع مغزی-نخاعی اضافی که در مغز تجمع یافته، از طریق لوله کاشته شده تخلیه شده و به سمت شکم منتقل می شود، جایی که این مایع توسط بدن جذب می شود. جراح همچنین یک پمپ کوچک را به دو کاتتر متصل کرده و آن را در زیر پوست پشت گوش بیمار قرار می دهد. این پمپ خودکار، هنگامی که فشار داخل جمجمه افزایش پیدا کند، فعال شده و به تخلیه مایع مغزی-نخاعی می پردازد، در نتیجه فشار جمجمه کاهش می یابد.
جمع بندی
همان‌گونه که ملاحظه کردید، در این مقاله به طور مفصل به این سوال که بیماری ICP چیست پرداخته شد و علائم، دلایل بروز و همچنین راه‌های درمان آن مورد بررسی قرار گرفت. این بیماری که ناشی از افزایش فشار داخل جمجمه است، در صورت عدم درمان به‌موقع می تواند عوارض جبران ناپذیری داشته باشد.
در پایان، باید تأکید کرد که تشخیص و درمان به‌موقع این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا با اقدامات درمانی سریع می‌توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و آن را با حداقل عوارض مدیریت نمود. شنت‌گذاری بطنی صفاقی یکی از روش‌های موثر درمان است که می تواند به حفظ کیفیت زندگی بیمار کمک شایانی کند.
